Kopalnia soli Kłodawa znajduje się w miejscowości Kłodawa, w powiecie kolskim, województwie wielkopolskim. W porównaniu do słynnej kopalni w Wieliczce, która powstała w średniowieczu, kopalnia w Kłodawie jest stosunkowo młoda.
Początki kopalni sięgają lat przedwojennych. W latach 1937 – 1939 profesor Edward Janczewski prowadził badania, które przyniosły odkrycie wielkiej struktury solnej. Jej długość wynosiła 63 km, a szerokość do 4 km. II wojna światowa przeszkodziła w prowadzeniu badań. Dopiero wykonane wiercenia w latach 1945 – 1950 udokumentowały istnienie ogromnych zasobów solnych w tym rejonie.
Budowę kopalni rozpoczęto w 1949 roku. W latach 1950 – 1954 powstały dwa szyby kopalniane: Michał, imię na cześć budowniczego kopalni i pierwszego dyrektora inż. Michała Białego i szyb Barbara na cześć patronki górników św. Barbary. Eksploatację soli rozpoczęto w 1956 roku.
Przez 10 lat w podziemiach kopalni pracowało 40 koni jako siła pociągowa. Dopiero w 1966 roku uruchomiono w kopalni trakcję elektryczną, a na powierzchni rozbudowano zakład przetwórczy. W kierunku północno-zachodnim, 4 km od kopalni wydrążono szyb wentylacyjny imieniem Chrobry z okazji obchodzonego w 1966 roku 1000 lecia powstania Państwa Polskiego.
W roku 2007 pierwszy raz w historii kopalni 600 metrów pod ziemią odbył się koncert muzyczny. Filharmonicy z Filharmonii Kaliskiej i solista Dimitrij Vasilljew zagrali utwór „Cztery pory roku“ Antonio Vivaldiego. Tym samym został pobity rekord w Księdze Rekordów Guinnessa jako koncert na najniższej głębokości pod ziemią. W roku 2012 kopalnia uległa uszkodzeniu z powodu powstałego w niej pożaru.
Kopalnia soli w Kłodawie jest głównym dostawcą soli w Polsce i eksportuje ją do innych krajów. Sól wydobywana w Kłodawie znajduje zastosowanie przede wszystkim jako sól kuchenna. Sól dla przemysłu spożywczego, dla potrzeb rolnictwa i dla przemysłu chemicznego. Także służy do posypywania dróg w okresie zimowym.
Złoża kłodawskie mają zróżnicowaną strukturę. Istnieje tam starsza sól kamienna biała o zawartości około 95,5 % NaCl. Także pokłady starszej soli szarej, tzw. soli drogowej o zawartości około 94% NaCl. Poza tym zalegają tam też pokłady młodszej soli magnezowo-potasowej o zawartości około 8% K20 oraz najmodszej soli różowej o zawartości około 97,5% NaCl.
W kopalni stosowany jest komorowy system wydobywczy, z pozostawieniem półek i filarów międzykomorowych. Wydobycie odbywa się tam tradycyjną metodą górniczą. Pozwala to zachować w pełni stworzone przez naturę walory kłodawskiej soli.
Końcowe produkty tworzy się tam tylko na drodze przeróbki mechanicznej soli, bez żadnych zabiegów chemicznych.
Początkowo w kopalni wydobywano sól na głębokościach 450 i 600 metrów. Obecnie prace wydobywcze trwają na głębokości 750 metrów. Obliczono, że zasoby soli na tej głębokości wystarczą na najbliższe 10 lat.
W 2007 roku najstarsza część Kopalni soli w Kłodawie i wybrane stanowiska geologiczne wpisane zostały do rejestru zabytków.
Kopalnia otrzymała też liczne nagrody. Między innymi w 2003 i 2004 roku „ Najlepsza Polska Jakość“ oraz złoty medal XX Targów Zdrowego Życia i Żywności „Ecolife” w 2004 roku.
Kopalnia w Kłodawie mimo trwającego ciągu wydobywczego jest udostępniona turystom do zwiedzania. Jest to najgłębsza na świecie trasa turystyczna 600 metrów pod ziemią.
Zjazd do kopalni następuje windą z szybkościa 6m/s, co daje niezapomniane wrażenia.
Zwiedzając kopalnię można w niej zobaczyć wspaniałe wyrobiska i podziemne korytarze. Możliwość obejrzenia wyeksploatowanych komór solnych. Maszyn stosowanych w podziemnym górnictwie solnym i wiele innych ciekawostek związanych z trwającym w kopalni wydobyciem soli. Na poziomie 600 metrów w solnej grocie znajduje się przepiękna kaplica z rzeźbą wykonaną z soli świętej Kingi patronki górników solnych. Na ścianie tej kaplicy umieszczona jest pamiątkowa tablica z wyrytymi 20 nazwiskami górników, którzy zginęli w kopalni.
Kopalnię można zwiedzać tylko w dniach roboczych z przewodnikiem z nałożonymi na głowach kaskach ochronnych. Cała trasa jest oświetlona elektrycznie. Czas zwiedzania trwa około trzy godziny.
Zwiedzanie jest możliwe tylko dla osób pełnosprawnych i zdrowych. Istnieje możliwość zakwaterowania w Domu Górnika. Dla zmotoryzowanych jest dostępny bezpłatny parking.
W sklepiku firmowym można nabyć piękne pamiątki z wyprawy do kopalni. Na koniec warto jeszcze zaznaczyć, że obecnie trwają prace nad utworzeniem w kopalni uzdrowiska. Cała brać górnicza Kopalni soli w Kłodawie zaprasza chętnych do odwiedzenia kopalni.
Artykuł na podstawie materiału dostępnego w internecie
Krystyna Rodowicz-Jamrog
